عصر ایران: سخنرانی عباس عراقچی، وزیر خارجه جمهوری اسلامی ایران در کنفرانس بینالمللی سیاستگذاری هستهای کارنگی روز دوشنبه ۲۱ آوریل (اول اردیبهشت) تنها دقایقی پیش از آغاز لغو شد. این کنفرانس دلیل لغو سخنرانی را تغییرات درخواستی آقای عراقچی که منجر به ایجاد محدودیت برای جلسه پرسش و پاسخ میشد، اعلام کرد.
عباس عراقچی در پی لغو این سخنرانی مجازی، ضمن انتشار متن این سخنرانی در شبکه اجتماعی اکس نوشت: «زمانی که با سخنرانی در کنفرانس سیاستگذاری هستهای کارنگی موافقت کردم، هنوز تاریخ دقیقی برای دور بعدی مذاکرات ایران و آمریکا تعیین نشده بود. این مذاکرات قرار است در سطح کارشناسی از روز چهارشنبه آغاز شود و سطح مقامات ارشد آن نیز روز شنبه برگزار میشود. همانطور که در متن سخنرانی به وضوح تاکید کردم، ایران هیچ قصدی برای مذاکره در ملا عام ندارد.»
آقای عراقچی افزود: «من به سوالات دشوار روزنامهنگاران و شهروندان نگران عادت دارم. اما تبدیل سخنرانی به جلسه پرسش و پاسخ آزاد به مثابه تبدیل آن به مذاکرات عمومی است که نه من به شرکت در آن راضی هستم و نه احتمالا مخاطبانی که احتمالا میخواهند درباره جزئیات مذاکرات بدانند.»
پیشنهاد قرارداد چند ده میلیارد دلاری برای احیای صنعت هستهای آمریکا
نیروگاه برق هسته ای بوشهر
یورو نیوز در ادامه گزارش خود نوشت: عباس عراقچی در متن این سخنرانی ضمن تاکید بر صلحآمیز بودن برنامه هستهای جمهوری اسلامی ایران از فرصتهای چند هزار میلیارد دلاری در اقتصاد ایران برای شرکتهای آمریکایی خبر داده و نوشته است: «بازار ایران به تنهایی آنقدر بزرگ است که میتواند صنعت هستهای آسیب دیده آمریکا را احیا کند.»
در متن سخنرانی آقای عراقچی همچنین آمده است: «ایران هرگز منعی برای همکاری اقتصادی و علمی با ایالات متحده نداشته است. مانع اصلی، دولتهای پیشین آمریکا بودند که اغلب تحت نفوذ گروههای ذینفع خاص عمل کردند. همانطور که اخیرا در مقالهای در روزنامه واشنگتنپست نیز اشاره کردم، فرصت اقتصادی هزار میلیارد دلاری که کشور ما ارائه میدهد، میتواند در اختیار شرکتهای آمریکایی قرار گیرد.»
آقای عراقچی افزود: « این فرصت شامل شرکتهایی میشود که میتوانند به ما در تولید برق پاک از منابع غیرهیدروکربنی کمک کنند. در حال حاضر، ایران یک نیروگاه در بوشهر دارد. برنامه بلندمدت ما ساخت حداقل ۱۹ نیروگاه دیگر است، به این معنا که دهها میلیارد دلار قرارداد بالقوه در دسترس خواهد بود.»
وزیر خارجه جمهوری اسلامی ایران در این متن همچنین تاکید کرد که توافق احتمالی با دولت دونالد ترامپ بر سر برنامه هستهای جمهوری اسلامی ایران نسخه دیگری از برجام نخواهد بود.
عباس عراقچی نوشت: «برخی گروههای ذینفع بهروشنی تلاش میکنند با ادعای ساختگی مبنی بر این که توافق احتمالی، نسخهای دیگر از برجام خواهد بود، روند فعلی دیپلماسی بین ایران و آمریکا را به انحراف بکشانند. اگرچه برجام دستاورد قابل توجهی بود، باید صراحتا بگویم که بسیاری در ایران معتقدند برجام دیگر پاسخگوی منافع ما نیست. آنها خواستار توافقی تازه که منافع ایران را تضمین کرده و نگرانیهای همه طرفها را مد نظر قرار دهد، هستند. من نیز با این مطالبه موافقم. اکنون، نمیتوانم از طرف دونالد ترامپ، رئیسجمهوری آمریکا صحبت کنم، اما با توجه به سوابق او، میتوان با اطمینان گفت که آقای ترامپ نیز خواهان بازگشت به برجام نیست.»
آقای عراقچی افزود: «توافق احتمالی پیشرو، باید بر پایه تضمین منافع اقتصادی ایران و همراه با نظام نظارت و راستیآزمایی قوی استوار باشد تا ماهیت صلحآمیز برنامه هستهای ایران حفظ شود. تنها این رویکرد میتواند ثبات و اطمینان بلندمدت را به ارمغان آورد. دامنه مذاکرات نیز باید شفاف باشد. این گفتگوها باید صرفا بر رفع تحریمها و موضوع هستهای متمرکز بمانند. در منطقهای ناآرام و پرتلاطم مانند منطقه ما، جمهوری اسلامی ایران هرگز امنیت خود را موضوع مذاکره قرار نخواهد داد.»
این اظهارات درحالی مطرح میشود که نیویورکتایمز روز شنبه ۱۹ آوریل در مقالهای نوشت که هیات مذاکرهکننده ایرانی در گفتگوهای پیش از مذاکرات با مقامات آمریکایی در رم، به آنها گفتهاند که تهران آماده است سطح غنیسازی اورانیوم را به میزان توافق شده در برجام یعنی ۳.۶۷ درصد بازگرداند.
بنابر این گزارش، جمهوری اسلامی ایران در این مذاکرات امکان ایجاد سرمایهگذاری مشترک برای اداره تاسیسات غنیسازی اورانیوم خود را اعلام کرده است.
به گفته علی واعظ، مدیر برنامه ایران گروه بینالمللی بحران و یک مقام ایرانی آگاه به مذاکرات رم، این گزینه لایه مضاعف نظارتی را برای تضمین صلحآمیز بودن برنامه هستهای جمهوری اسلامی ایران ایجاد میکند. با این حال هنوز مشخص نیست که آیا آمریکا و یا کشور سوم دیگری، ترجیحا همسایگان عرب ایران در حاشیه خلیج فارس در چنین طرحی مشارکت خواهند کرد یا خیر.