به گزارش گروه آنلاین روزنامه دنیای اقتصاد؛ تا زمان نگارش این گزارش، علت حادثه به‌صورت رسمی اعلام نشده و بر اساس پروتکل مدیریت بحران، مسؤولیت اعلام آن بر عهده استاندار است، بااین‌حال علل احتمالی این رخداد غم‌‌‌‌‌‌‌انگیز و خسارت‌‌‌‌‌‌‌بار بر اساس روایت شاهدان عینی و آنچه تاکنون از کم و کیف حادثه منتشر شده، در پنج عنوان قابل‌دسته‌بندی است که «دنیای‌اقتصاد» در ادامه به آن پرداخته است.
به موازات اهمیت کشف علت حادثه، نحوه پیشگیری از وقوع آن نیز اهمیت دارد. بررسی‌های «دنیای‌اقتصاد» از پروتکل‌‌‌‌‌‌‌های ایمنی بنادر کشورهای توسعه‌یافته حاکی است، آن‌ها با توجه به دامنه وسیع زیان اقتصادی ناشی از حریق احتمالی، بر «پیشگیری» متمرکز شده‌اند. این موضوع از یک‌سال قبل، زمانی‌که یک حریق نسبتا وسیع در بندر مدولین کرواسی رخداد، بار دیگر در کانون توجه قرارگرفت.
از روز شنبه این رخداد بارها به اشکال مختلف با حادثه انفجار در بندر بیروت مقایسه شده‌است؛ درحالی‌که به‌نظر می‌رسد دوربین تحلیلگران باید بنادری را نشانه بگیرد که از وقوع این حوادث به بهترین شکل پیشگیری می‌کنند.
به گزارش «دنیای‌اقتصاد»، اردیبهشت سال‌گذشته بود که آتش‌سوزی سهمگینی در اسکله مدولین واقع در کرواسی رخداد و ۲۲ شناور پهلوگرفته در آن نقطه را منهدم کرد. این حادثه البته تلفات جانی نداشت، به‌ویژه با توجه به اینکه کانون حریق در لنگرگاه بود و سرنشینان قایق این فرصت را داشتند که برای گریز از آتش، به آب پناه ببرند و به داخل دریا شیرجه بزنند.
آتش‌‌‌‌‌‌‌نشان‌‌‌‌‌‌‌ها بلافاصله قایق‌‌‌‌‌‌‌های سالم را از کانون آتش دور کردند و این حریق بعد از چند ساعت مهار شد؛ اما مسأله آتش‌سوزی‌‌‌‌‌‌‌های تصادفی در بنادر را در کانون توجه فعالان صنعت حمل‌ونقل و لجستیک قرارداد. در آن زمان این موضوع مورد‌توجه قرارگرفت که در لنگرگاه‌‌‌‌‌‌‌ها عواملی مثل خطاهای الکتریکی و نشت گاز می‌تواند عامل حادثه باشد، اما در داخل محوطه‌‌‌‌‌‌‌های بندری مخاطرات به‌مراتب جدی‌‌‌‌‌‌‌تری وجود دارد که بعضا دست‌‌‌‌‌‌‌کم گرفته می‌شوند؛ از مجاورت با پمپ‌بنزین‌‌‌‌‌‌‌ها و ایستگاه‌‌‌‌‌‌‌های سوخت‌‌‌‌‌‌‌رسانی تا داخل کارخانه‌‌‌‌‌‌‌های مرمت کشتی‌‌‌‌‌‌‌ها، گاراژها و از همه مهم‌تر، محموله‌‌‌‌‌‌‌های کانتینری ذخیره‌سازی‌شده؛ بنابراین همه بنادر باید همپای طرح اضطراری مهار حریق، یک طرح مناسب برای پیشگیری نیز داشته باشند.
این طرح‌ها قاعدتا خرید انواعی از تجهیزات مدرن کشف حریق را به سرمایه‌گذاران بندری تحمیل می‌کند، اما در نهایت مواهب اقتصادی ناشی از ارتقای ایمنی بیش از هرکسی نصیب فعالان اقتصادی در همین حوزه خواهدشد. بنادر دنیا در فازهای توسعه به‌منظور ارتقای ضریب ایمنی، انواعی از دوربین‌‌‌‌‌‌‌های حرارتی و نمایشی را به شکل ثابت و متحرک به‌‌‌‌‌‌‌کار می‌گیرند تا هر نوع حریق احتمالی در داخل محتوای یک کانتینر را در نطفه شناسایی و از بروز فاجعه جلوگیری کنند.
به‌عنوان مثال این قبیل تجهیزات روی جرثقیل‌‌‌‌‌‌‌هایی که در پروسه حمل، بارگیری و تخلیه‌بار مورد‌استفاده قرار می‌گیرند، نصب می‌شوند. از این قبیل تجهیزات می‌توان به‌عنوان بخشی از یک سامانه یکپارچه «هشدار سریع حریق» در بنادر یاد کرد که اگر همپای تأمین بهبود کمی و کیفی تجهیزات اطفای حریق توسعه پیدا کند، هرگز یک آتش محدود در یک محموله تبدیل به یک انفجار مهیب نخواهد شد. این تجهیزات علاوه‌بر نقش پیشگیرانه‌‌‌‌‌‌‌ای که می‌تواند در زمینه شدت تلفات انسانی آتش‌سوزی‌‌‌‌‌‌‌های احتمالی ایفا کند، تاب‌‌‌‌‌‌‌آوری بندر در‌برابر حریق را به‌طور چشمگیری افزایش می‌دهد.
سرنخ حادثه از زبان یک آتش‌‌‌‌‌‌‌نشان
اظهارات مدیرعامل سازمان آتش‌‌‌‌‌‌‌نشانی شهر تهران که به‌همراه تیمی از پایتخت از حوالی بامداد روز یکشنبه در محل حادثه حضور و بخشی از عملیات اطفای حریق را بر عهده داشته‌است، یک کلیدواژه مهم دارد که پرده از علت احتمالی این حادثه برمی‌دارد و نشان می‌دهد ریشه‌‌‌‌‌‌‌یابی صورت‌گرفته درباره ضرورت ارتقای تجهیزات کشف حریق توسط «دنیای‌اقتصاد» تا چه اندازه به صحت نزدیک است. قدرت الله محمدی در گفت‌وگویی که با خبر‌‌گزاری «دانشجو» انجام داده، گفته است که کانون اصلی حریق در منطقه‌ای از کانتینرها قرار داشت که دچار بیشترین شدت آتش‌سوزی شده‌بودند.
این کانتینرها تحت‌تأثیر حرارت بالا دچار «حبس حرارتی» شده و در نهایت این موضوع موجب انفجار شد. اظهارات محمدی نشان می‌دهد در صورتی‌که تجهیزات بررسی وضعیت حرارتی داخل کانتینرها وجود داشته و به شکل فعال در مورد محموله‌‌‌‌‌‌‌هایی که حاوی مواد قابل‌اشتعال بوده، مورد‌استفاده قرار می‌گرفت، این حبس حرارتی اصلا اتفاق نمی‌‌‌‌‌‌‌افتاد و آتش پیش از سرایت دامنه‌‌‌‌‌‌‌دار می‌توانست مهار شود. توضیح او البته فنی است و نمی‌تواند گویای همه ابعاد و علل حادثه باشد.
انتظار افکار عمومی برای اعلام علت حادثه و مجازات مقصران احتمالی ادامه دارد و احتمالا این پروسه در بهترین حالت چند روز به طول بینجامد. با این‌حال قطعات پازلی که از کنار هم چیدنش می‌توان به دلیل اصلی این انفجار زیان‌بار پی برد که هم تلفات جانی پرشماری داشته و هم به زیرساخت‌های مهم و حیاتی بزرگ‌ترین مجتمع بندری کشور آسیب وارد کرده‌است، به‌تدریج در حال تکمیل‌شدن است.//
مشروح گزارش را اینجا بخوانید.//
