تیک‌تاک به دست آمریکایی‌ها افتاد؛ پیروزی امنیتی یا پایان آزادی بیان؟
دولت آمریکا واگذاری ۸۰ درصد سهام تیک‌تاک در این کشور به یک کنسرسیوم آمریکایی-خاورمیانه‌ای را «پیروزی امنیت ملی» می‌خواند. اما کارشناسان و فعالان حقوق دیجیتال این معامله را اقدامی برای تمرکز قدرت رسانه‌ای، کنترل محتوای مخالف و تهدیدی جدی برای آزادی بیان می‌دانند.
به گزارش شهریور: پس از سال‌ها کشمکش میان واشنگتن و شرکت چینی بایت‌دنس، بالاخره تکلیف تیک‌تاک در آمریکا مشخص شد. به گزارش کاخ سفید، با امضای فرمان اجرایی دونالد ترامپ، ۸۰ درصد سهام تیک‌تاک آمریکا از دست بایت‌دنس خارج و به کنسرسیومی متشکل از سرمایه‌گذاران آمریکایی و خاورمیانه‌ای واگذار می‌شود. ارزش این قرارداد ۱۴ میلیارد دلار اعلام شده و دولت آن را «پیروزی بزرگ برای امنیت ملی» توصیف کرده است.
با این حال، منتقدان می‌گویند این معامله بیش از آنکه اقدامی برای حفاظت از داده‌های کاربران باشد، ابزاری برای گسترش نفوذ نهادهای اطلاعاتی آمریکا و تمرکز رسانه‌ها در دست گروهی محدود از سرمایه‌داران نزدیک به قدرت است. آن‌ها هشدار می‌دهند کنترل الگوریتم تیک‌تاک ــ موتور اصلی محبوبیت این پلتفرم ــ به دست افرادی سپرده می‌شود که سابقه حمایت از نظارت گسترده و محدود کردن جریان آزاد اطلاعات دارند.
ماجرای کشمکش بر سر تیک‌تاک به سال ۲۰۲۰ بازمی‌گردد، زمانی که ترامپ در دوره اول ریاست‌جمهوری خود خواستار ممنوعیت آن شد. هرچند دادگاه‌ها این تصمیم را متوقف کردند، اما بحث درباره دسترسی احتمالی دولت چین به داده‌های کاربران آمریکایی ادامه یافت. دولت بایدن نیز فشارها را ادامه داد تا سرانجام کنگره در سال ۲۰۲۴ قانونی تصویب کرد که بایت‌دنس را به فروش شعبه آمریکایی تیک‌تاک ملزم می‌کرد. دیوان عالی نیز در دسامبر همان سال این تصمیم را تأیید کرد.
اکنون با بازگشت ترامپ به قدرت، او توانسته است معامله‌ای طراحی کند که نه به ممنوعیت کامل منجر شود و نه کنترل این شبکه اجتماعی در دست چین باقی بماند. با این حال، کارشناسان حقوق دیجیتال این اقدام را «فروش اجباری» و حتی «اخاذی» توصیف کرده‌اند. به گفته آن‌ها، ارزش واقعی تیک‌تاک دست‌کم ۵۰ میلیارد دلار است، اما واگذاری با رقمی بسیار پایین‌تر انجام می‌شود.
منتقدان همچنین نگرانند مالکیت جدید به سانسور گسترده‌تری بینجامد. تیک‌تاک پیش‌تر به دلیل نمایش محتوای مرتبط با فلسطین مورد انتقاد مقامات آمریکایی قرار گرفته بود. حالا با ورود سهامداران جدیدی که به سیاست‌های اسرائیل نزدیک هستند، احتمال حذف گسترده‌تر محتوای سیاسی و اجتماعی حساس افزایش یافته است.
در حالی که کاخ سفید از این قرارداد به‌عنوان «نجات تیک‌تاک از خاموشی» یاد می‌کند، بسیاری از کاربران نگران آینده پلتفرم محبوبشان هستند. برخی حتی اقدام به فروش حساب‌های خود کرده‌اند. تیک‌تاک با ۱۷۰ میلیون کاربر در آمریکا همچنان یکی از پرنفوذترین شبکه‌های اجتماعی جهان است، اما آینده آن در سایه این واگذاری در هاله‌ای از ابهام قرار دارد./ پایان پیام
