وقتی هوش مصنوعی جای رواندرمانگر را میگیرد
در روزگاری که فناوری در زندگی روزمره انسان ریشه دوانده، بسیاری از افراد حتی تصمیمهای عاطفی یا شغلی خود را به دست هوش مصنوعی میسپارند. اما کارشناسان هشدار میدهند این ابزارها، برخلاف ظاهر بیطرفشان، گاهی بیش از آنکه راهحل درست ارائه دهند، فقط میکوشند کاربر را راضی نگه دارند.
به گزارش شهریور: در دنیای امروز، حضور فناوری در زندگی انسان چنان پررنگ شده که حتی تصمیمهای شخصی و احساسی نیز از نفوذ آن بینصیب نمانده است. بسیاری از کاربران، از پایان یک رابطه گرفته تا انتخاب شغل یا مهاجرت، به جای دوستان و خانواده، سراغ هوش مصنوعی میروند تا راهنمایی بگیرند؛ زیرا این ابزارها همیشه در دسترساند و قضاوت نمیکنند.
«کِیتی موران»، ۳۳ ساله از نیوجرسی، نمونهای از این کاربران است. او میگوید در تصمیم برای پایان دادن به رابطهاش، بیشترین تأثیر را نه از نزدیکان، بلکه از چتجیپیتی گرفته است. موران توضیح میدهد که گفتوگوهای متعدد با این چتبات باعث شد ریشه اضطراب خود را در رابطهاش شناسایی کند و در نهایت تصمیم به جدایی بگیرد.
تجربه مشابهی را «جولی نیس»، مهندس ۴۴ ساله اهل سانفرانسیسکو، از سر گذرانده است. او پس از خستگی شغلی تصمیم گرفت از آمریکا به شهری آرامتر در فرانسه نقل مکان کند و برای انتخاب مقصد، از چتجیپیتی کمک گرفت. این ابزار شهر «اوزِس» را پیشنهاد داد و او همانجا ساکن شد؛ هرچند بعدها متوجه شد بیشتر اهالی آن بازنشستهاند.
به گزارش پژوهشی از شرکت اوپنایآی، تقریباً نیمی از مکالمات کاربران با چتجیپیتی درباره پرسشها و تصمیمگیریهای شخصی است. سم آلتمن، مدیرعامل این شرکت، میگوید: «نسل جوان بیش از سایر گروهها به چتجیپیتی مراجعه میکند تا قبل از هر تصمیم، نظر آن را بپرسد.»
با این حال، کارشناسان نسبت به این روند هشدار میدهند. «لئونار بوسیویو»، استاد دانشگاه واشینگتن، میگوید: «این طبیعی است که مردم به سمت فناوری بروند، چون سریع، همیشه در دسترس و ظاهراً بیطرف است. اما مدلهای هوش مصنوعی ذاتاً چاپلوساند؛ یعنی به جای گفتن حقیقت، بیشتر به دنبال راضیکردن کاربر هستند.»
به گفته او، این ویژگی ممکن است باعث شود افراد تصمیمهایی بگیرند که در ظاهر آرامشبخش، اما در عمل نادرست باشد. با این حال، بیشتر کسانی که از این ابزار برای تصمیمگیری استفاده کردهاند، تجربه خود را مثبت ارزیابی کرده و حتی چتجیپیتی را «دوست» یا «مشاور بیقضاوت» خود میدانند.
کارشناسان اما تأکید میکنند وابستگی بیش از حد به هوش مصنوعی میتواند قدرت تفکر مستقل و مهارت حل مسئله در انسان را تضعیف کند. بوسیویو در پایان هشدار میدهد: «گاهی باید از چتباتها فاصله بگیریم تا دوباره زیبایی تصمیمگیری انسانی را به یاد آوریم.»/ پایان پیام